CEBNCh

Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών

Μεικτό Κέντρο Πανεπιστημίου Γρανάδας

UGR

Παρουσίαση λημμάτων

1.      Το λήμμα παρατίθεται με έντονη γραφή: idea / ιδέα.

2.      Τα ουσιαστικά ακολουθούνται από τα αντίστοιχα άρθρα (σε απλή γραφή):idea, la / ιδέα, η

3.      Αν το λήμμα είναι επίθετο υπάρχουν οι ακόλουθες περιπτώσεις:

α. Στους ελληνικούς όρους παρατίθεται το αρσενικό γένος και οι καταλήξεις του θηλυκού και του ουδέτερου μετά την παύλα, και στους ισπανικούς όρους το αρσενικό γένος και η κατάληξη του θηλυκού: φιλοσοφικός -ή -ό [filosofikós] filosófico.        filosófico -a [φιλοσόφικο] φιλοσοφικός.  

β. Στις περιπτώσεις που το επίθετο στην ισπανική γλώσσα συμπίπτει στα δύο γένη, ο όρος παρουσιάζεται ως εξής: social [σοθιάλ] κοινωνικός.

γ. Όταν στην ισπανική γλώσσα το επίθετο είναι ο ίδιος όρος με το ουσιαστικό αρσενικού και θηλυκού γένους, παρατίθεται πρώτα το ουσιαστικό με τα δύο άρθρα και στην μεταφορά του στην ελληνική γλώσσα το αρσενικό και το θηλυκό χωρίζονται με μία κάθετο, και ακολουθεί το επίθετο:

                   marxista, el/la [μαρξίστα] μαρξιστής/μαρξίστρια

                   marxista [μαρξίστα] μαρξιστικός.

   Στο ελληνικό μέρος το επίθετο, και το αρσενικό και θηλυκό του ουσιαστικού παρουσιάζονται ως δύο διαφορετικά λήμματα, δεδομένου ότι η κατάληξή τους είναι διαφορετική, και ακολουθεί το επίθετο:

μαρξιστής, ο [marksistís] marxista.

μαρξίστρια, η [marksístria] marxista.

μαρξιστικός -ή -ό [marksistikós] marxista.

4.      Η φωνητική μεταγραφή, που ακολουθεί τους κανόνες του διεθνούς αλφαβήτου, προσαρμοσμένους στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής και ισπανικής γλώσσας, παρατίθεται μέσα σε αγκύλες:

σύμβολο, το [símvolo]

símbolo, el [σίμbολο]

 

5.      Η μετάφραση στην ελληνική ή ισπανική γλώσσα παρατίθεται μετά τη φωνητική μεταγραφή του όρου σε απλή γραφή:

humanidad,  la [ουμανιdάd] ανθρωπότητα.

ανθρωπότητα, η [anθropótita] humanidad.

 

6.      Όταν ο όρος έχει περισσότερες από μία σημασίες, αυτές αριθμούνται:

división, la [dιβισιόν] 1. διαίρεση. 2. καταμερισμός.

κρίση, η [krísi] 1. discernimiento, juicio. 2. crisis.

7.      Όπου θεωρείται απαραίτητο, την μετάφραση του όρου ακολουθεί μία σύντομη εξήγηση σε πλάγια γραφή:

αγάπη, η [aγápi] amor. Sentimiento que se caracteriza por una disposición amistosa y nobles intenciones, y por un afecto intenso y desinteresado. V. tb. έρωτας.

έρωτας, ο [érotas] & έρως amor, eros. Sentimiento intenso de atracción y deseo entre dos personas que, además, se caracteriza por el deseo de relación sexual. V. tb. αγάπη.

 

8.      Οι εκφράσεις, μέρος των οποίων αποτελεί το λήμμα, παρατίθενται μετά το σύμβολο § σε πλάγια γραφή και οι μεταφράσεις τους σε απλή. Το λήμμα αντικαθίσταται από το σύμβολο ~ και στην περίπτωση περισσότερων της μιας εκφράσεων, αυτές παρουσιάζονται χωρισμένες με δύο καθέτους // σε έντονη γραφή.

μέθοδος, η [méθoδos] método. § αξιολογική ~ métodoaxiológico // αξιωματική ~ métodoaxiomático.

método, el [μέτοdο] μέθοδος. § ~ axiológico αξιολογική μέθοδος // ~ axiomáticoαξιωματική μέθοδος.

Όταν ένα επίθετο αποτελεί μέρος μιας έκφρασης, στην παράθεσή του ως λήμμα γίνεται παραπομπή, με την συντομογραφία Βλ. επ. (Βλέπε επίσης) / V. tb. (Véasetambién), στο ουσιαστικό το οποίο χαρακτηρίζει και στο οποίο παρατίθεται η αντίστοιχη έκφραση:

axiológico -a [αξιολόχικο] αξιολογικός. Βλ. επ. método.

método, el [μέτοdο] μέθοδος. § ~ axiológico αξιολογική μέθοδος // ~ axiomáticoαξιωματική μέθοδος.

αξιολογικός -ή -ό [aksioloǰikós] axiológico. V. tb. μέθοδος.

μέθοδος, η [méθoδos] método. § αξιολογική ~ método axiológico // αξιωματική ~ método axiomático.

 

 

Αν η έκφραση αποτελείται από δύο ή περισσότερα ουσιαστικά, αυτή παρατίθεται στο πρώτο ουσιαστικό και γίνεται αντίστοιχη παραπομπή σε όλους τους όρους της.

metafísica, la [μεταφίσικα] μεταφυσική. § ~ delaluzμεταφυσική του φωτός. Βλ. επ. φως.

luz, la [λουθ] φως. Βλ. επ. metafísica.

μεταφυσική, η [metafisikí] metafísica. § ~ του φωτός metafísica de la luz. V. tb. φως.

φως, το [fos] luz. V. tb. μεταφυσική.

 

9. Παρατίθενται όλες οι εκδοχές των λημμάτων που παρουσιάζουν μικρή διαφοροποίηση στην ορθογραφία. Όταν αυτή ευρίσκεται στην αρχή του όρου, αυτός γράφεται ως δύο διαφορετικά λήμματα για την ευκολότερη εντόπισή του, με παραπομπή σ’ αυτόν που χρησιμοποιείται περισσότερο, ως εξής:

hasidismo, el [ασιdίσμο] & jasidismo χασιδισμός.

jasidismo, el [χασιdίσμο] βλ. hasidismo.

δαδαϊσμός, ο [δaδaizmós] v. ντανταϊσμός.

ντανταϊσμός, o [dadaizmós] & δαδαϊσμός dadaísmo.

Όταν η διαφοροποίηση παρουσιάζεται εντός του όρου, αυτός παρατίθεται ως ένα λήμμα με τις δύο εκδοχές του ως εξής:

conciencia, la [κονθιένθια] & consciencia συνείδηση, συνειδέναι.

σωρείτης, o [sorítis] & σωρίτης sorites.

 

10.  Όταν στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται εκτός του ελληνικού όρου μεταγεγραμμένος ο ξένος, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων γίνεται παραπομπή στον ελληνικό: 

δομισμός, ο [δomizmós] estructuralismo. Sin.: στρουκτουραλισμός.                                   στρουκτουραλισμός, ο [strukturalizmós] v. δομισμός.

   εκτός των περιπτώσεων χρησιμοποιείται από τους χρήστες της ελληνικής γλώσσας περισσότερο ο ξένος:

ειδοκρατία, η [iδokratía] v. φορμαλισμός1.

μορφοκρατία, η [morfokratía] v. φορμαλισμός1.

φορμαλισμός, ο [formalizmós] 1. formalismo. Sin.: ειδοκρατία, μορφοκρατία. § αισθητικός ~ formalismoestético // γλωσσολογικός ~ formalismolingüístico // δομιστικός ~ formalismoestructuralista // ηθικός ~ formalismo ético // ~ μαθηματικός ~formalismomatemático. 2. v. τυποκρατία.

 

11.  Στους όρους που επιδέχονται πολλές ερμηνείες, επιλέχθηκε μόνο αυτή που σχετίζεται με την επιστήμη της φιλοσοφίας:

juicio, el [χουίθιο] κρίση. Συν.: discernimiento.

αδιάκριτος -η -ο [aδiákritos] indiscernible. § τα αδιάκριτα los indiscernibles.

 

12.  Οι λόγιες μορφές κάποιων ελληνικών όρων παρατίθενται ως διαφορετικά λήμματα από αυτές της σύγχρονης απόδοσης, όταν ο όρος επιδέχεται επιπλέον ερμηνείες, όπως:

αιών, ο [eón] 1. eón. 2. v. αιώνας.

αιώνας, ο [eónas] & αιών siglo.

 

13.  Στις περιπτώσεις συνωνύμων όρων η μετάφραση παρατίθεται στον πλέον συνήθη, στον οποίο γίνεται παραπομπή από τους υπόλοιπους, με παράθεση όλων των υπολοίπων μετά τη συντομογραφία  Συν. (συνώνυμο) / Sin. (sinónimo):

hipótesis, la [ιπότεσις] υπόθεση. Συν.: suposición.

suposición, la [σουποσιθιόν] βλ. hipótesis.

ειρηνισμός, o [irinizmós] pacifismo. Sin.: πασιφισμός.

πασιφισμός, ο [pasifizmós] v. ειρηνισμός.

 

Αν όμως, δύο ή περισσότεροι συνώνυμοι όροι έχουν και στις δύο γλώσσες (ελληνική και ισπανική) παρεμφερείς μορφολογικά μεταφράσεις, παρατίθεται η μετάφρασή τους και συγχρόνως ο αντίστοιχος συνώνυμος ως εξής: 

enantiodromía, la [εναντιοdρομία] εναντιοδρομία. Συν.: enantiotropía.

enantiotropía, la [εναντιοτροπία] εναντιοτροπή. Συν.: enantriodromía.

εναντιοδρομία, η [enandioδromía] enantiodromía. Sin.: εναντιοτροπή.

εναντιοτροπή, η [enandiotropí] enantiotropía. Sin.: εναντιοδρομία.

 

 

 

 

14.   Υπάρχουν περιπτώσεις που ένας όρος μεταφράζεται με μία ολόκληρη έκφραση ή το αντίθετο. Στην συγκεκριμένη περίπτωση γίνονται οι ανάλογες παραθέσεις ή παραπομπές ως εξής:

ετεροζήτηση, η [eterozítisi] v. μετάβασις.

μετάβασις, η [métavasis] transposición. § ~ εις άλλο γένος cambio de noción, metabasis eis allo genos, transposición a otro género. Sin.: ετεροζήτηση.

transposición, la [τρανσποσιθιόν] μετάβασις. § ~ aotrogénero μετάβασις εις άλλο γένος, ετεροζήτηση.

 

επιστητό(ν), το [epistitó(n)] corpus científico, universo del conocimiento.

corpus [κόρπους] σώμα. § ~ científico επιστητό(ν). Συν.: universo del conocimiento.

universo, el [ουνιβέρσο] σύμπαν. § ~ del conocimiento βλ. corpus. Βλ. επ. conocimiento.

 

 

Συντομογραφίες

 

βλ.                    βλέπε (παραπομπή στο κύριο λήμμα)

Βλ. επ               βλέπε επίσης (παραπομπή σε σχετικές πληροφορίες, παραπλήσιες έννοιες, ή στη φωνητική μεταγραφή)

            Συν.                 συνώνυμο

 

Tελευταία ενημέρωση:

© Centro de Estudios Bizantinos, Neogriegos y Chipriotas